Έχετε παρατηρήσει μήπως το παιδί σας είναι πολύ «καθαρό» και αποφεύγει δραστηριότητες που θα το βρώμιζαν όπως παιχνίδια στην άμμο; Κάθε φορά που πρέπει να κόψετε τα νύχια του ή τα μαλλιά του είναι ένα βασανιστήριο και για αυτό αλλά και για εσάς που το βλέπε τε να αντιδρά τόσο αρνητικά; Μήπως έχετε προσέξει πως αντιδρά έντονα όταν τα ρούχα του είναι στενά ή έχει προτίμηση σε συγκεκριμένα υφάσματα; Δυσκολεύεται να καθίσει σε κύκλο με τους συμμαθητές του και στέκεται στο τέλος της σειράς; Ένα χάδι σας μπορεί να μοιάζει επίπονο για αυτό; Πιθανόν να μην έχετε ένα «παράξενο» παιδί. Αυτές και πολλές άλλες είναι ενδεικτικές συμπεριφορές που μπορεί να φανερώνουν διαταραχή στην αισθητηριακή επεξεργασία.
Η αισθητηριακή ολοκλήρωση είναι μια νευρολογική διαδικασία που σχετίζεται με την αποκωδικοποίηση αισθητηριακών ερεθισμάτων στον εγκέφαλο. Στη διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας, τα δεδομένα και τα ερεθίσματα δεν οργανώνονται κατάλληλα στον εγκέφαλο και δημιουργούν δυσκολίες στην επεξεργασία της πληροφορίας με άμεσο αντίκτυπο στη συμπεριφορά του ατόμου. Αυτό μπορεί να εκφράζεται είτε με υπέρ-διέγερση είτε με υπό-διέγερση. Φανταστείτε κάποιος να αυξάνει την ένταση σε ότι βλέπετε, ακούτε ή αισθάνεστε και την ίδια στιγμή να τη μειώνει σε τόσο χαμηλά επίπεδα ώστε να σας δημιουργεί άγχος.
Τα άτομα με δυσκολίες στην αισθητηριακή ολοκλήρωση έχουν ιδιαίτερη ευαισθησία στο φως, τους ήχους, τις μυρωδιές και στο περιβάλλον αφού γεννιούνται με αυξημένη ευαισθησία.
Το πρόβλημα είναι ότι δεν είναι εύκολα κατανοητή αυτή η δυσκολία. Η ερμηνεία που δίνουμε συνήθως είναι πως το παιδί κάνει «νάζια», είναι περίεργο κοκ. Αυτή η κατάσταση βρίσκεται σε ένα συνεχές από ήπια συμπτώματα έως πιο σοβαρά.
Η πιο συνηθισμένη θεραπεία είναι η εργοθεραπεία χωρίς χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων. Στόχος είναι να καθοδηγηθούν τα άτομα ώστε να διαχειρίζονται κάθε είδους ερέθισμα πιο οργανωμένα και με πιο κατάλληλες αντιδράσεις.
Χρήσιμη είναι όμως και η ψυχολογική παρέμβαση που μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να εξοικειωθούν με τις αισθήσεις που δυσκολεύονται να διαχειριστούν. Αυτό μπορεί να γίνει με διάφορες τεχνικές όπως:
Διαβαθμισμένη έκθεση σε αισθητηριακά ερεθίσματα και συστηματική απευαισθητοποίηση. Απευαισθητοποίηση είναι η μειωμένη συναισθηματική αντίδραση σε ένα ερέθισμα μετά από έκθεση σε αυτό. Με αυτή την τεχνική, γίνεται έκθεση του ατόμου στο δυσάρεστο ερέθισμα βαθμιαία και επαναλαμβανόμενα. Το άτομο εκτίθεται στο δυσάρεστο ερέθισμα αρχικά μέσω της φαντασίας και στη συνέχεια εκτίθεται και δια ζώσης. Η έκθεση γίνεται σε ένα ασφαλές περιβάλλον και με τρόπο ελεγχόμενο. Μετά από αρκετές επαναλήψεις οι αντιδράσεις μειώνονται ή εξαφανίζονται. Στόχος της συστηματικής απευαισθητοποίησης είναι η αποδυνάμωση της παθολογικής αντίδρασης.
Τροποποίηση της συμπεριφοράς χρησιμοποιώντας την ανταμοιβή-επιβράβευση ώστε να ενθαρρύνουμε κατάλληλες απαντήσεις στα ερεθίσματα. Οι συμπεριφορές και οι αντιδράσεις του ατόμου που ακολουθούνται από ικανοποιητικές συνέπειες και επιβράβευση, δυναμώνουν και ενισχύονται. Έτσι με τη μέθοδο αυτή, ανταμείβουμε τις κατάλληλες συμπεριφορές ώστε να παγιωθούν. Έτσι το άτομο υιοθετεί τελικά τις αντιδράσεις που το οδηγούν στα επιθυμητά αποτελέσματα
Ψυχολογική στήριξη σε δυσκολίες στη συμπεριφορά και σε συναισθηματικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει το άτομο όπως διαχείριση άγχους, έλεγχος επιθετικότητας, καλλιέργεια αυτοεκτίμησης κοκ.
Αν κάποιος γονιός εχει βάσιμες υποψίες ότι το παιδί του υποφέρει από κάτι τέτοιο, καλό θα ήταν να ζητήσεις μια αξιολόγηση από κάποιον εργοθεραπευτη ή αναπτυξιολογο.